Công tác nghiên cứu, nắm bắt dư luận xã hội là một nhiệm vụ có ý nghĩa rất quan trọng và cần thiết trong công tác tư tưởng của Đảng, nhằm nắm bắt, tập hợp kịp thời, sát thực tâm tư, tình cảm, ý chí, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, công chức, viên chức và người lao động, góp phần phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng nói chung và nhiệm vụ công tác Tuyên giáo nói riêng, nhất là trong giai đoạn hiện nay.

Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành

Đảng bộ Khối hiện nay có 91 tổ chức cơ sở đảng, trong đó có 48 đảng bộ cơ sở và 43 chi bộ cơ sở, 373 chi bộ trực thuộc với tổng số 5.930 đảng viên và trên 35.500 công chức, viên chức, người lao động, học sinh, sinh viên. Các tổ chức đảng trong Đảng bộ Khối hoạt động ở nhiều loại hình khác nhau theo quy định của Ban Bí thư (trong đó bao gồm các tổ chức đảng trong các cơ quan Đảng, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội của tỉnh, cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập, các hội quần chúng, các khu công nghiệp, doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài... ); 01 tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội (Đoàn Khối) gồm 37 tổ chức cơ sở đoàn với 1.445 đoàn viên.

Xác định công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội là một trong những nhiệm vụ then chốt trong công tác xây dựng Đảng, 10 năm qua, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức triển khai, quán triệt và tổ chức thực hiện Kết luận 100-KL/TW, ngày 18/8/2014 của Ban Bí thư khoá XI về việc đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội (gọi tắt là Kết luận số 100-KL/TW), Hướng dẫn số 167-HDBTGTW, ngày 26/12/2015 của Ban Tuyên giáo Trung ương về thực hiện Kết luận 100-KL/TW và các văn bản của Trung ương, Tỉnh ủy liên quan đến việc đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội đến cấp ủy các chi bộ, đảng bộ cơ sở và đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội, báo cáo viên của Đảng ủy Khối; ban hành nhiều văn bản cụ thể hóa thực hiện Kết luận 100-KL/TW và đưa công tác nắm bắt dư luận gắn với công tác tuyên truyền miệng, hội nghị báo cáo viên vào chương trình, kế hoạch công tác hàng tháng, hàng năm của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối; đồng thời, chỉ đạo Ban Tuyên giáo Đảng ủy Khối ban hành các văn bản chỉ đạo cấp ủy các chi, đảng bộ cơ sở và các đồng chí cộng tác viên dư luận xã hội của Đảng ủy Khối tổ chức triển khai thực hiện. Thường xuyên quan tâm xây dựng, củng cố, kiện toàn đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội của Đảng ủy Khối về số lượng, chất lượng; đã thành lập, kiện toàn, bổ sung đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội của Đảng ủy Khối giai đoạn 2015 - 2020, 2020 - 2025 và ban hành và sửa đổi Quy chế hoạt động cộng tác viên dư luận xã hội của Đảng ủy Khối đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. 

Đại biểu dự Hội nghị tập huấn báo cáo viên, cộng tác viên dư luận xã hội do Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối tổ chức

Ban Thường vụ Đảng ủy Khối cử 01 cán bộ tham gia đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội của tỉnh; phân công Ban Tuyên giáo phụ trách công tác dư luận xã hội. Đến thời điểm hiện tại, đội ngũ cộng tác viên của Đảng bộ Khối có 12 thành viên với trình độ phù hợp (12/12 đồng chí có trình độ cao cấp lý luận chính trị, 05/12 đồng chí có trình độ thạc sĩ; 07/12 có trình độ cử nhân) và có cơ cấu hợp lý (gồm các đồng chí thuộc các sở, ngành, đoàn thể, đơn vị sự nghiệp, các doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực trong Đảng bộ Khối). Đội ngũ cán bộ phụ trách công tác dư luận xã hội cấp cơ sở hiện nay có 93 người, đều có năng lực và phẩm chất chính trị đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Lực lượng cộng tác viên là các đồng chí Bí thư chi bộ trực thuộc, cấp ủy viên phụ trách công tác tuyên giáo và Ban Thường vụ Đoàn Khối; cấp trưởng hoặc cấp phó các đoàn thể trực tiếp phụ trách.

Những kết quả đạt được trong 10 năm qua

Từ khi triển khai thực hiện Kết luận 100-KL/TW, công tác điều tra, nắm bắt dư luận được đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội thực hiện kịp thời, hiệu quả. Hàng ngày, hàng tuần, khi có vấn đề dư luận phát sinh, đội ngũ cộng tác viên cơ sở và Đảng bộ Khối phản ánh ngay về Ban Tuyên giáo Đảng uỷ Khối qua điện thoại, tin nhắn, email, zalo, facebook... Hàng tháng, thông qua hội nghị giao ban, cộng tác viên cập nhật thường xuyên tình hình dư luận bảo đảm tính kịp thời, khách quan, toàn diện, trung thực; phân tích, làm rõ căn cứ của những luồng dư luận và đưa ra những dự báo, đề xuất các giải pháp định hướng dư luận xã hội. Nội dung và chất lượng thông tin từng bước được nâng cao, bảo đảm được tính toàn diện, hướng vào giải quyết những vấn đề cấp thiết về lý luận và thực tiễn; nâng cao tính thời sự, tính định hướng, tính chiến đấu, tính thiết thực, giúp Ban Thường vụ Đảng ủy Khối có thêm thông tin để nắm bắt, theo dõi và kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quản lý, điều hành của các cấp ủy cơ sở, lãnh đạo cơ quan, đơn vị, đặc biệt là không để xảy ra “điểm nóng” tư tưởng, góp phần ổn định tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Trước đây, dư luận xã hội sau khi được cộng tác viên nắm bắt, phải báo cáo bằng văn bản, chờ đến ngày họp giao ban mới báo cáo, dẫn đến việc cấp ủy không kịp định hướng tư tưởng, định hướng dư luận. Do đó, Ban Tuyên giáo thực hiện sáng kiến kinh nghiệm với đề tài “Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác nắm bắt, phản ánh dư luận xã hội”.

Đội ngũ cộng tác viên thường xuyên theo dõi, nắm bắt dư luận xã hội về các vấn đề, sự kiện xảy ra ở các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, đặc biệt là tại 02 khu công nghiệp,. Đối với những dư luận thuộc thẩm quyền, cấp ủy cơ sở giải quyết dứt điểm tại cơ sở. Một số vấn đề phức tạp, báo cáo bằng văn bản (hoặc qua điện thoại, thư điện tử) về Ban Thường vụ Đảng ủy Khối trước ngày 10 hàng tháng hoặc vào ngày thứ tư hàng tuần. Khi có vấn đề mới nảy sinh, nhạy cảm, cộng tác viên phản ánh kịp thời qua điện thoại, tin nhắn, thư điện tử, nhóm zalo, nhóm facebook...

Đồng chí Võ Thành Đô, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ triển khai Quy định số 85-QĐ/TW của Ban Bí thư tại Hội nghị Báo cáo viên quý IV của Đảng uỷ Khối

Từ đó, công tác nắm bắt, định hướng dư luận có nhiều đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động. Đội ngũ cộng tác viên từng bước nâng cao chất lượng hoạt động, bảo đảm về số lượng, trong 12 đồng chí thì có đến 10/15 đồng chí quan tâm nắm bắt, xử lý kỹ trước khi tổng hợp, báo cáo cấp ủy. Tổ chức hoạt động nền nếp hơn (mỗi tháng họp 1 lần vào ngày 10), Các cộng tác viên đã báo cáo tổng cộng 500 báo cáo, tin nhắn, với hơn 10.000 nội dung phản ánh chất lượng, có tính thời sự, tác động đến đời sống của công chức, viên chức và người lao động. Bên cạnh đó, đội ngũ này còn đóng vai trò quan trọng trong việc tích cực tham gia đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực, đề cao cảnh giác trước âm mưu “diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững ốn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội (chia sẻ gần 1.000 tin, bài trên Fanpage, các mạng xã hội; tích cực đấu tranh xóa facebook của các đối tượng xấu…).

Cùng với việc phát triển của công nghệ thông tin, phương thức nắm bắt, xử lý thông tin và định hướng dư luận xã hội của Đảng bộ Khối từng bước được đổi mới, bám sát thực tiễn, hướng về cơ sở, hướng tới từng đối tượng cụ thể gắn với các sự kiện và nhiệm vụ chính trị của từng tổ chức đảng, đoàn thể, cơ quan, đơn vị…Việc nắm bắt, tổng hợp tình hình dư luận xã hội qua mạng lưới cộng tác viên, qua các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội ngày được phát huy hiệu quả, từ đó kịp thời cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác cho cấp ủy giải quyết những vấn đề bức xúc của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động, giúp việc nắm bắt, tổng hợp dư luận xã hội của Đảng ủy Khối nhanh, chính xác và mang tính bao quát, rộng rãi hơn.

Đây là kết quả tích cực của công tác điều tra, nắm bắt dư luận sau khi đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội được thành lập. So với trước khi có Kết luận 100-KL/TW, công tác dư luận xã hội chưa được cấp ủy quan tâm, đội ngũ làm công tác dư luận xã hội chỉ có ở Ban Tuyên giáo Đảng uỷ Khối, nên thông tin dư luận không được phong phú, đa dạng, sâu rộng trong các giai tầng xã hội, vì vậy hiệu quả chưa như mong đợi.

Ngoài việc nắm bắt dư luận hàng tuần, hàng tháng, đối với những vấn đề, vụ việc đột xuất xảy ra trên các lĩnh vực tạo sự quan tâm, gây lo lắng, bức xúc trong dư luận xã hội, Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối chỉ đạo Ban Tuyên giáo tổ chức điều tra dư luận xã hội chuyên đề, với phương thức phát phiếu thăm dò nhiều đối tượng, trên phạm vi rộng để thu thập thông tin trên tất cả các lĩnh vực, qua đó tổng hợp, phân tích, tham mưu cho Ban Thường vụ Đảng uỷ Khối lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời công tác tư tưởng.

10 năm qua, Đảng uỷ Khối đã thực hiện 05 cuộc điều tra dư luận xã hội, với 3.200 phiếu điều tra. Các cuộc điều tra dư luận xã hội của Đảng ủy Khối luôn bảo đảm tính khoa học, chính xác, phản ánh kịp thời, khách quan, trung thực tình hình thực tiễn, là thông tin tham khảo quan trọng; phản ánh được ý kiến chung của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động đối với các vấn đề khảo sát. Từ đó, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối nghiên cứu, phân tích, đánh giá, rút kinh nghiệm, chỉ đạo đổi mới nội dung, phương thức nắm bắt tình hình tư tưởng về việc triển khai, quán triệt nghị quyết của Đảng; tổ chức các lớp bồi dưỡng lý luận chính trị; triển khai thực hiện phong trào thi đua “Đồng Khởi mới”; thực hiện học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; triển khai, quán triệt và cụ thể hoá thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp nửa nhiệm kỳ 2020 - 2025; công tác thi đua khen thưởng, kỷ luật trong Đảng và việc triển khai thực hiện công tác dân vận.... Sau các cuộc điều tra đều có báo cáo kết quả điều tra dư luận xã hội về Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, trong đó đánh giá kết quả thăm dò, đề ra giải pháp để khắc phục những hạn chế trong triển khai thực hiện, chỉ thị, nghị quyết của Đảng.

Công tác bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ công tác dư luận xã hội cho đội ngũ cộng tác viên được Đảng uỷ Khối quan tâm tổ chức hàng năm. Qua đó đã góp phần cung cấp kiến thức chuyên môn, kỹ năng điều tra, nắm bắt dư luận, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dư luận xã hội.  10 năm qua đã tổ chức 15 lớp tập huấn với hơn 1.200 lượt người tham dự. Các lớp bồi dưỡng này, bước đầu đã giúp đội ngũ cộng tác viên hiểu, tự tin và hạn chế đến mức thấp nhất để xảy ra những thiếu sót trong quá trình nắm bắt, tổng hợp báo cáo tình hình dư luận.

Đồng chí Trưởng ban Tuyên giáo Đảng uỷ Khối phát biểu tham luận tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Kết luận số 100-KL/TW do Tỉnh uỷ tổ chức

Bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện Kết luận 100-KL/TW của Đảng uỷ Khối còn có một số hạn chế nhất định

Thứ nhất, một số cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng chưa thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác điều tra, nắm bắt  dư luận; chưa kịp thời thành lập, kiện toàn đội ngũ cộng tác viên ở cơ sở; nắm bắt tình hình tư tưởng, tâm trạng, nguyện vọng chính đáng của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và quần chúng có lúc, có việc chưa kịp thời.

Thứ hai, một số cộng tác viên dư luận xã hội chưa tích cực trong việc nắm bắt dư luận và viết tin, bài đấu tranh, chia sẻ, lan tỏa thông tin tích cực, ủng hộ các bài viết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên Internet, mạng xã hội; chưa phản ánh những tin “nóng”, bức xúc, nổi cộm, những phát sinh mới về tình hình tư tưởng và dư luận xã hội; thực hiện chế độ báo cáo chưa đảm bảo.

Thứ ba, trình độ, kỹ năng nắm bắt, phân tích, dự báo tình hình của một số cộng tác viên còn hạn chế, nên việc nắm bắt dư luận có lúc không kịp thời; đôi lúc mới chỉ phản ánh được sự kiện, sự việc, thiếu phân tích, đánh giá; tính xác thực, độ tin cậy của một số thông tin chưa cao, phản ánh chưa đầy đủ các luồng dư luận xã hội, thiếu tính phát hiện, dự báo, chưa đưa ra được những đề xuất, kiến nghị có tính thuyết phục, khả thi.

Thứ tư, vì là công tác kiêm nhiệm và không có chế độ phụ cấp nên đôi lúc cộng tác viên dư luận xã hội ở cơ sở chưa phát huy hết vai trò, trách nhiệm trong nắm bắt, phản ánh dư luận xã hội.

​

Ban Tuyên giáo Đảng uỷ Khối nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh “Đã có thành tích tiêu biểu, xuất sắc qua 10 năm thực hiện Kết luận số 100-KL./TW, ngày 18/8/2014 của Ban Bí thư khoá XII về việc đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dưluận xã hội”

Tiếp tục nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt dư luận xã hội

Thời gian tới, để công tác điều tra, nắm bắt dư luận đạt được hiệu quả cao hơn, các cấp uỷ, tổ chức đảng cần triển khai thực hiện đồng bộ một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:

Thứ nhất, tiếp tục triển khai Kết luận số 100-KL/TW, ngày 18/8/2014 của Ban Bí thư (khóa XI), Hướng dẫn số 167-HDBTGTW, ngày 26/12/2015 của Ban Tuyên giáo Trung ương và các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy liên quan đến công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội.

Thứ hai, tăng cường vai trò lãnh đạo của các cấp ủy, trực tiếp là đồng chí bí thư cấp ủy đối với công tác điều tra, nắm bắt dư luận xã hội. Duy trì chế đ6ọ thông tin báo cáo đột xuất, hội nghị giao ban định kỳ. Nâng cao hiệu quả hoạt động của đội ngũ cộng tác viên; cung cấp kịp thời, đầy đủ các tài liệu thông tin cần thiết cho cấp ủy cơ sở, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội, báo cáo viên.

Thứ ba, nâng cao trách nhiệm của ban tuyên giáo cấp uỷ và cán bộ phụ trách công tác tuyên giáo cơ sở, đặc biệt là vai trò chủ động tham mưu cấp uỷ cùng cấp tổ chức thực hiện công tác dư luận xã hội; đầu mối giúp cấp uỷ nâng cao chất lượng, hiệu quả nắm bắt dư luận xã hội tại cơ sở. 

Thứ tư, đổi mới nội dung, đa dạng hóa về hình thức, phương pháp điều tra, nắm bắt dư luận của đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội, coi trọng chất lượng, hiệu quả và sự phù hợp về đặc điểm, tình hình của các chi bộ, đảng bộ cơ sở; chú trọng công tác nắm bắt tình hình, phản ánh, báo cáo kịp thời tình hình tư tưởng và dư luận xã hội của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động tại cơ quan, đơn vị; nâng cao chất lượng công tác dự báo, hiệu quả công tác đấu tranh, phê phán, phản bác những thông tin và quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch, phần tử cơ hội.

Thứ năm, thường xuyên rà soát, củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng đội ngũ đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội theo hướng tinh gọn, hiệu quả, chú trọng chất lượng chính trị và năng lực chuyên môn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thứ sáu, tăng cường tập huấn, bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn; quan tâm thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ chính sách đối với đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội.. Tăng cường đầu tư phương tiện, kinh phí hoạt động cho công tác điều tra, nắm bắt dư luận.

Thứ bảy, tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá, sơ kết, tổng kết việc thực hiện Kết luận 100-KL/TW của Ban Bí thư, hoạt động của đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội; chú trọng việc trao đổi kinh nghiệm, phối hợp giữa đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội; thực hiện nghiêm chế độ khen thưởng và kỷ luật đối với đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội.

Công tác dư luận xã hội là công việc khó, thậm chí phức tạp, đòi hỏi không chỉ có chuyên môn, nghiệp vụ chuyên sâu, mà còn có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiến thức thực tiễn, kinh nghiệm công tác, sự nhạy bén, nhạy cảm chính trị. Việc đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức công tác dư luận xã hội là yêu cầu của thực tiễn, góp phần đổi mới phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong xã hội.

Ban Tuyên giáo